Een goede singel voor mijn paard
Hoe vind ik een goede singel voor mijn paard. Ze zijn er in allerlei soorten, maten en van allerlei materialen: singels. Voor welke je gaat is niet alleen een kwestie van budget, maar vooral ook van pasvorm. De betere kunnen zelfs helpen om de ligging van het zadel te optimaliseren. Zadelpasser Hans van Dijk geeft deskundig advies, specifiek gericht op de IJslander.
Een artikel van gastblogger Viola Robbemondt.
Welke singel kies je?
Ze hangen prachtig in gelid in de nieuwe winkel van Atorka in Montfoort, geduldig wachtend op een nieuwe eigenaar. Prachtige zachte, leren singels. Simpele rechte van neopreen. En brede modellen met een sierlijke kromming. Wat is ideaal voor de IJslander? Hans van Dijk legt uit: “Ook IJslanders zijn er in alle soorten en maten, daarom is het soms een beetje zoeken naar de beste singel voor bij het zadel. Laten we er voor het gemak even vanuit gaan dat je al een goed zadel hebt gevonden. Bij de aankoop van een bijpassende singel let je er in eerste instantie op of deze mooi in het verlengde van de singelstoten hangt. Zo loodrecht mogelijk naar beneden, precies op de singelgroeve. Deze ligt bij IJslanders vaak ver naar voren.”
De singelgroeve kort achter het voorbeen, in combinatie met weinig schoft en een (klein) buikje. Deze drie factoren maken het voor IJslanderruiters soms een hele uitdaging om een passende singel te vinden. Twee soorten singels steken er wat Hans betreft met kop en schouders bovenuit: de anatomische en de ergonomische singel. “De anatomische singel is rechts en links recht en in het midden breed,” zegt hij. “Hierdoor is de drukverdeling op het borstbeen van het paard ideaal. Bij dit soort singels moet je er wel op letten dat je paard geen last krijgt in de ellenbogen. Door te veel wrijving ontstaan daar gemakkelijk wondjes. Het betekent meestal dat de singel te breed is voor het paard, óf te kort waardoor de gespen te dicht bij de ellenbogen komen. Let er ook op dat het brede punt goed in het midden van het borstbeen ligt. Singel je links aan op vier gaatjes, doe dat dan rechts ook.”
Instinkers bij singelkeuze
De meest ideale singel voor veel IJslanders is volgens Hans de ergonomische singel. “Deze heeft een kromming die naar voren wijst,” zegt hij. “De gespen vallen door deze vorm naar achteren. Het effect: er is meer ruimte bij de ellenbogen en de singel compenseert de neiging van het zadel om naar voren te schuiven. Het zadel blijft beter op z’n plek liggen. In de meest gevallen werkt dit prima, zelfs bij de minder dure uitvoeringen. De leren Free Fit van Harry’s Horse is heel prima als het gaat om prijs/kwaliteitverhouding. Hij doet wat hij moet doen.”
Welke instinkers zijn er bij de aanschaf van een singel? Hans: “Laat ik vooropstellen: er is geen ideale singel voor ieder paard. Sommige van mijn klanten hebben al de meest ingenieuze singels gekocht die in de praktijk verre van goed bleken. Vervolgens kopen ze voor drie tientjes een recht-toe-recht-aan neopreen singel die dan prima blijkt te zitten. Het is altijd een combinatie van factoren: de bouw van het paard en de ligging van het zadel. Vaak worden singels ook te kort of te lang gekocht. Laatst was ik bijvoorbeeld bij een klant die klaagde dat haar zadel niet stabiel lag. Dat klopte: met een kortere singel kon ik zomaar vier gaatjes strakker aansingelen. Vuistregel voor de singellengte is dat de gespen van de singel ongeveer tien centimeter boven de ellenbogen moeten zitten.”
Kwaliteit & onderhoud
Hans is geen fan van kunststof singels, die worden al snel keihard. Ook taboe: singels met veel elastiek erin. “Daarmee wordt veel te strak aan gesingeld,” zegt Hans, “gewoon omdat het zo gemakkelijk gaat. Niet fijn voor het paard!” Qua materiaal is er maar één doorslaggevende factor: hoe zachter hoe beter. “Prydi singels zijn van heel mooi, soepel leer,” vertelt Hans. “Ook van dat merk is er een zachte, extra brede Quittpad singel die in de wasmachine kan. Alles staat en valt met de kwaliteit van het materiaal. Een neopreen singel laat je na een natte rit opdrogen waarna je zand en vuil er zo af kunt borstelen. Maar hij wordt tóch stug als je hem niet regelmatig uitspoelt. Was hem daarom af en toe, met de hand of in een waszak of sloop in de machine.”
Ook als het gaat om materiaalkeuze benadrukt Hans dat duur niet altijd beter is. Zijn voorkeur gaat meestal uit naar een singel van een goede kwaliteit leer. “Dat je vervolgens natuurlijk zelf netjes onderhoud door ‘m regelmatig te poetsen met zadelzeep met glycerine erin,” zegt hij. “Dat is vuil werend en je voorkomt ermee dat het leer uitdroogt en gaat scheuren. Ook kun je een leren singel een paar keer per jaar inwrijven met een paar druppels olie of vet. Niet te veel vet gebruiken, daar worden de stiksels niet beter van.” Om piepgeluidjes te voorkomen, kun je de rolletjes van de gespen insmeren met wat vet. En ook singelstoten hebben wat te lijden. Hans: “Ze komen veel in contact met modder, zweet en vocht, dus je kunt ze het beste regelmatig met een poetsdoek afnemen. En regelmatig controleren of ze nog betrouwbaar zijn. Buig ze hiervoor een beetje, dan kun je goed zien of er geen verborgen scheurtjes in zitten.”
Goed borstelen
Dat je je paard voor het rijden goed borstelt, met extra aandacht voor de plekken waar het zadel en de singel liggen, is natuurlijk een must. Zand en vuil veroorzaken in combinatie met druk en zweet schuurplekken en wondjes. Aansingelen met een dikke wintervacht is voor veel IJslanderruiters – die hun paard niet scheren – nog weleens een ding. Hans: “Als er haren tussen de gespen zitten, dan doet dat tijdens het bewegen pijn. Steek daarom je hand tijdens het aansingelen tussen de singel en het haar, daarmee voorkom je dat. Singels hebben vaak ook een extra flapje zodat het haar er minder snel tussen komt. Wat je ook wel ziet, is dat ruiters de voorbenen van het paard na het aansingelen even naar voren stretchen, om huidplooien onder de singel glad te strijken. Dat is oké, mits je dat naar voren strekken niet overdrijft. Anders krijg je weer ergens anders plooitjes.”
Dekje of geen dekje?
Heb je een goed passend zadel, dan is het gebruik van een zadeldekje eigenlijk overbodig. Hans: “Dekjes zijn niet bedoeld om een zadel op z’n plaats te houden. En ook niet om het paard comfort te geven. Hoe meer lagen je tussen het zadel en het paard legt, hoe krapper het zadel tenslotte wordt. Eigenlijk wil je een dekje puur gebruiken om te voorkomen dat zweet en viezigheid in de zadelkussens en zweetbladen trekt. Een dekje kun je tenslotte gemakkelijk wassen. Alleen bij paarden met een heel arme rugbespiering, ongelijke bespiering of die erg afgevallen zijn, adviseer ik wel eens een dekje. Mijn voorkeur gaat in zo’n geval uit naar dekjes met inlays op verschillende plaatsen die je ook weer kunt verwijderen.”
Vragen over singel of zadel?
Een goede singel voor je paard vinden, dat is het doel van deze blog. Maar heb jij toch nog vragen hierover. Stuur Hans van Dijk dan een mailtje, hij beantwoordt graag al je vragen of bel hem, zijn nummer is +31 (0) 6 28713577
